Deel dit
door Josien Tiehuis op 13 oktober 2020
Hoe kom je er eigenlijk achter dat men een onderhandse aanbestedingsprocedure is gestart? Dit is natuurlijk best lastig, want de aanbesteding wordt niet gepubliceerd. In TenderApp heb je de mogelijkheid om te voorspellen welke aanbestedingen er gaan komen om je hier maximaal op voor te kunnen bereiden. Onze Bidcycle laat jou zien welke actie je wanneer moet ondernemen en onze software geeft je data van aflopende contracten. 1 en 1 is 2. Tijdens de Beïnvloedingsfase ga jij op de koffie bij de inkoper en vertel je wie je bent. Kortom, je zorgt ervoor dat jouw dienst of product in het achterhoofd van de inkoper zit wanneer het bestek wordt uitgeschreven.
Áls de aanbesteding wordt gepubliceerd, want helaas gaat het niet altijd zoals het hoort. Dat Europees aanbesteden soms wordt ontdoken, blijkt uit verschillende rechtszaken die in de media kwamen.
Case 1: Duizenden reclameborden op NS-stations leeg
Een contract van tientallen miljoenen sluiten zonder aanbesteding en dan maar hopen dat de slapende honden niet wakker worden gemaakt. Bizar toch? Het gebeurt echt, de NS deed het.
Maar bij JCDecaux waren ze wel wakker. Dit reclamebedrijf spande een rechtszaak aan tegen de NS en is na een jarenlange procedure in het gelijk gesteld. Volgens het Hof had de NS moeten aanbesteden en bezit JCDecaux hier een ‘grensoverschrijdend belang’. De rechterlijke gang loont uiteindelijk wel, want de schadevergoeding zal tussen de 50 en 100 miljoen euro liggen. Daarbij heeft NS nog de kosten voor de nieuwe aanbestedingsprocedure en de reclameborden die weken lang leeg moesten blijven. Foutje bedankt.
Case 2: Proef met rechtsbijstand bewust kleiner gemaakt
De Raad voor Rechtsbijstand (RvR) heeft regels omtrent het aanbesteden van overheidsprojecten ontweken bij een pilot met rechtsbijstand, zo schrijft NRC. In de pilot werden bewust bepaalde onderdelen geschrapt. Op die manier bleef de RvR onder het Europese grensbedrag voor juridische diensten (€750.000) en kon er direct zaken worden gedaan met Achmea. Die proef had dus een aanbesteding moeten zijn.
De RvR werkte al nauw met Achmea samen en wilde voorkomen dat andere zorgverzekeraars mee konden dingen. Achmea leverde de verantwoordelijke minister Dekker zelfs input voor de beantwoording van Kamervragen. Hoe dat bekend is geworden? De NRC verkreeg documenten middels een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur.
Wat doe je als je merkt dat een aanbesteding onterecht niet Europees is aanbesteed?
Je doet een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob), om inzage te krijgen in documenten van overheidsprojecten. In deze wet wordt geregeld wat de overheid in de openbaarheid moet doen en wat niet. Iedereen mag een verzoek indienen tot openbaarmaking van informatie over bestuurlijke aangelegenheden.
De aanbestedende dienst is natuurlijk niet bepaald dol op een Wob- verzoek, dus soms is het slim om eerst in gesprek te gaan met de inkoper waarin je je bedenkingen kenbaar maakt. Wellicht veranderd dit de zaak.
Jurisprudentie van TenderApp
Indien de aanbestedende dienst blijft bij zijn, naar jouw mening onterechte, keuze om onderhands aan te besteden, ga je in Jurisprudentie van TenderApp op zoek gaan naar soortgelijke zaken met bijbehorende rechterlijke uitspraken. Jurisprudentie is een veel geraadpleegde rechtsbron en helpt je met het onderbouwen van je bezwaar. Uit bovenstaande voorbeelden blijkt dat deze bezwaren, indien gegrond verklaard, vergaande (financiële) gevolgen kan hebben voor de aanbestedende dienst.
Probeer voor het indien van het bezwaar ook hier eerst, met gebruik van je onderbouwing, in gesprek te gaan en je vragen onder de aandacht te brengen.
TenderForecast
Mis geen aanbesteding meer door te anticiperen op verwachte contracten met TenderForecast. In deze tool van TenderApp vind je een overzicht van contracten die je zelf markeert als interessant, met als belangrijkste info de datum waarop deze tender mogelijk weer op de markt komt.
Deze kennis is jouw basis om te Beïnvloeden: neem contact op met de inkoper van een aflopend contract en ga een keer langs. Zo voorkom je de aanname dat andere partijen geen interesse hebben. Stel je voor dat JCDecaux in de maanden voor de opdracht even gebeld had; zou de NS dan ook gedacht hebben dat ze dit konden maken?